Sprowadzili do Nowego Sącza pokój Maryana [ZDJĘCIA]

Tego testamentu pewnie by nie było, gdyby nie przypadek. Przed sześcioma laty Krzysztof Bojarczuk, sądecki artysta malarz i nauczyciel w Gimnazjum nr 3, przeglądając w internecie informacje o judaikach, trafił na obrazy Maryan. Okazało się, że artysta (zaliczany do twórców nurtu Nowej Figuracji) pochodzi z Nowego Sącza. Tymczasem w rodzinnym mieście nikt o nim nie pamiętał.

To dlatego, że urodzony w 1927 r. Pinchas, który cudem przeżył Auschwitz, po wojnie mieszkał w Paryżu, a potem w Nowym Jorku. Do miasta urodzenia nie miał po co wracać. Wszyscy jego bliscy zginęli w obozach zagłady. Malarza przypomniało stowarzyszenie Maryan - pragnienia artysty, powołane m.in. przez Bojarczuka, Judy Boudreaux z Małopolskiego Towarzystwa Oświatowego i Ewę Andrzejewską, autorkę książki o ostatnim sądeckim Żydzie Jakubie Mullerze. Obie kobiety odwiedziły wdowę po Maryanie i zabiegały o pamiątki po artyście, które ostatecznie trafiły w maju do Sącza i należą do stowarzyszenia.

- Odpakowywanie pudeł z meblami, bogatą płytoteką i książkami Maryana było dla mnie wyjątkowym przeżyciem - opowiada Krzysztof Bojarczuk. - Czułem rodzaj lęku związanego z wkraczaniem w intymny świat twórcy.

Nie ma w tym przesady, ponieważ wśród pamiątek znalazły się na przykład fragmenty garderoby Maryana, różne drobiazgi, przybory toaletowe. Wiele z nich, jak choćby metalową popielniczkę czy czerwony telefon, można odnaleźć na fotografiach zamieszczonych w książkach o malarzu. Widać je również w autorskim filmie "Ecce Homo" z 1975 roku.

Pokój Maryana jest częścią wystawy pt. "Void", piątej z cyklu "Topografia mitu". To fragment realizowanego przez MCK Sokół projektu pod nazwą "Sztuka współczesna narodów monarchii austro-węgierskiej". Niezwykła ekspozycja zniknie z Dawnej Synagogi po 7 października. Wtedy to stowarzyszenie Maryan - pragnienia artysty przystąpi do inwentaryzacji wszystkich pamiątek po malarzu. Jego cztery oryginalne grafiki podarowano już Muzeum Okręgowemu w Nowym Sączu. Stowarzyszenie chce stworzyć miejsce dokumentacji i informacji o artyście. Wstępna nazwa - Centrum Maryana.