Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Małopolska Liga Antysmogowa. Mamy sześć gmin w czołowej setce Czystego Powietrza. Śląsk ma… 52. Nasi liderzy: Oświęcim, Jordanów, Brzeszcze

Zbigniew Bartuś
Zbigniew Bartuś
Tym razem najwyższe miejsce w naszym regionie zajęli mieszkańcy gminy miejskiej Oświęcim, wyprzedzając mieszkańców Jordanowa (miasto), Brzeszcz, Limanowej, Przeciszowa, Libiąża, Grybowa (miasto) i Osieka. Pierwszą dziesiątkę w naszym regionie domykają mieszkańcy dwóch gmin obwarzanka: Igołomii-Wawrzeńczyc i Jerzmanowic-Przegini.
Tym razem najwyższe miejsce w naszym regionie zajęli mieszkańcy gminy miejskiej Oświęcim, wyprzedzając mieszkańców Jordanowa (miasto), Brzeszcz, Limanowej, Przeciszowa, Libiąża, Grybowa (miasto) i Osieka. Pierwszą dziesiątkę w naszym regionie domykają mieszkańcy dwóch gmin obwarzanka: Igołomii-Wawrzeńczyc i Jerzmanowic-Przegini.
Zaledwie sześć gmin z Małopolski znalazło się w pierwszej setce ogólnopolskiego rankingu wymiany starych kotłów w ramach państwowego programu Czyste Powietrze. W III kwartale 2021 dotkliwie przegraliśmy ze Śląskiem. Tym razem najwyższe miejsce w naszym regionie zajęli mieszkańcy gminy miejskiej Oświęcim, wyprzedzając mieszkańców Jordanowa (miasto), Brzeszcz, Limanowej, Przeciszowa, Libiąża, Grybowa (miasto) i Osieka. Pierwszą dziesiątkę w naszym regionie domykają mieszkańcy dwóch gmin obwarzanka: Igołomii-Wawrzeńczyc i Jerzmanowic-Przegini.

W uruchomionej przez nas wiosną 2021 Małopolskiej Lidze Antysmogowej mieszkańcy 182 gmin regionu konkurują ze sobą w prostej konkurencji: kto w danym czasie złoży najwięcej wniosków o wymianę starych kotłów, w tym kopciuchów, których nie będzie wolno używać już za rok i miesiąc, czyli od 1 stycznia 2023 roku. Próba palenia w tego typu kotłach po tej dacie grozić będzie karą do 5 tys. złotych. Tego czarnego scenariusza można bez problemu uniknąć korzystając już dziś z potężnego dofinansowania inwestycji z programów wspierających wymianę źródeł ciepła i termomodernizację domów – zarówno lokalnych, jak i największego w dziejach programu państwowego – Czyste Powietrze.

Smog w Małopolsce: 400 tysięcy kopciuchów nadal nas truje

Publikowane przez nas dzisiaj nowe zestawienie Małopolskiej Ligi Antysmogowej obejmuje wnioski złożone przez mieszkańców w III kwartale 2021 roku do Czystego Powietrza; dane z programów lokalnych wciąż spływają, więc nie mogliśmy ich uwzględnić, co osłabia pozycję mieszkańców takich gmin, jak Zielonki czy Liszki, realizujących bardzo dobre programy miejscowe, cieszące się wielkim powodzeniem wśród lokalnej społeczności. Rezultaty osiągane przez mieszkańców w Czystym Powietrzu też dają jednak pewne wyobrażenie o zaangażowaniu lokalnych wspólnot w wymianę kopciuchów, będących głównym źródłem trujących pyłów, a więc i chorób oraz przedwczesnych zgonów ludzi.

- Wyniki rankingu programu Czyste Powietrza nie pozostawiają złudzeń: gminy i mieszkańcy Małopolski mają jeszcze wiele do zrobienia. Tylko sześć gmin z naszego regionu znalazło się w pierwszej setce najaktywniejszych gmin w Polsce, a najlepsza - dopiero na 18. miejscu. Liczę jednak, że tempo likwidacji wysokoemisyjnych źródeł ciepła, które w ostatnim kwartale nieco przyspieszyło, pozwoli nam w przyszłym roku dogonić krajową czołówkę. Do wejścia w życie obowiązku wymiany starych kotłów w Małopolsce został tylko rok i musimy go dobrze wykorzystać

– zaznacza Piotr Łyczko, zastępca dyrektora Departamentu Środowiska ds. Programów Ekologicznych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego, który od początku patronuje Małopolskiej Lidze Antysmogowej. Drugim patronem Ligi jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Małopolska Liga Antysmogowa. Mamy sześć gmin w czołowej setce Czystego Powietrza. Śląsk ma… 52.  Nasi liderzy: Oświęcim, Jordanów, Brzeszcze

Mieszkańcy Śląska wymieniają kopciuchy szybciej, ale zostało im bardzo mało czasu. My mamy go więcej, ale - też mało!

Polski Alarm Smogowy (PAS), który wspólnie z nami tworzy Małopolską Ligę Antysmogową, monitoruje wraz z NFOŚiGW postępy wymiany źródeł ciepła i termomodernizacji w programie Czyste Powietrze we wszystkich 2477 gminach w Polsce. Wyniki swojej gminy każdy może sprawdzić przez wyszukiwarkę dostępną na stronie polskialarmsmogowy.pl/ranking oraz czystepowietrze.gov.pl. W III kwartale 2021 ogólnopolski ranking Czystego Powietrza zdominowały gminy śląskie, zajmując ponad połowę miejsc w pierwszej setce. Zwycięzcą całego zostawienia została gmina Godów. Ten świetny wynik nie wziął się znikąd: z najświeższych badań opinii publicznej wynika, że aż dwie trzecie mieszkańców Śląska popiera odejście od ogrzewania swoich domów węglem.

Gminy zza naszej zachodniej miedzy zajęły aż siedemnaście pierwszych miejsc ogólnopolskiego zestawienia Czystego Powietrza. Na 18. miejscu znaleźli się najlepsi „nasi”, czyli mieszkańcy Oświęcimia: złożyli w III kwartale 87 wniosków o wymianę kopciuchów, co w relacji do liczby kotłów pozostałych do wymiany zapewniło im pozycję małopolskiego lidera. Mieszkańcy sąsiedniej – węglowej przecież - gminy Brzeszcze złożyli do Czystego Powietrza 92 wnioski o wymianę kopciuchów, czyli więcej niż oświęcimianie, ale też zostało im do likwidacji sporo więcej starych pieców – stąd „dopiero” trzecie miejsce. Tym samym można wytłumaczyć nieco odleglejszą pozycję mieszkańców Libiąża (6. w Małopolsce, 63. w Polsce), którzy w II kwartale złożyli 95 wniosków.

Dla porównania – liczbowy rekordzista ogólnopolskiego rankingu (po raz trzeci z rzędu), czyli Rybnik, odnotował aż 726 wniosków od mieszkańców. Dało mu to 14. miejsce w kraju, bo – podobnie jak w Libiążu i Brzeszczach – wciąż pozostało tam mnóstwo pozaklasowych kopciuchów do wymiany. Postępy mieszkańców Śląska są jednak imponujące – czego nie można powiedzieć o efektach działań mieszkańców Podkarpacia oraz województw opolskiego, łódzkiego i lubuskiego, którzy nie wprowadzili do pierwszej setki ani jednej gminy.

- Widać wyraźnie, że tam, gdzie samorząd lokalny aktywnie zachęca do wymiany starych urządzeń grzewczych i informuje o uchwale antysmogowej, zainteresowanie mieszkańców Czystym Powietrzem jest wyraźnie większe

– komentuje Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.

- Tylko wspólne działania administracji rządowej i samorządowej na rzecz poprawy jakości powietrza przyniosą oczekiwane rezultaty. Cieszy nas duża aktywność gmin w ramach programu w regionach, gdzie problem smogu jest największy. Dzięki takim działaniom zwiększymy komfort życia mieszkańców Polski – podkreśla Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska.

Przyspieszenie wymiany kopciuchów na Śląsku tym łatwiej zrozumieć, że zakaz użytkowania kotłów na paliwa stałe (czyli głównie węglowych) starszych niż 10 lat wejdzie w życie już od 1 stycznia 2022 roku, a więc za miesiąc i kilka dni. Z drugiej strony, podobne przepisy zaczną obowiązywać na Podkarpaciu, a mimo to tempo wymiany starych urządzeń grzewczych jest tam znacznie wolniejsze.

W Małopolsce (a także na Mazowszu i w Łódzkiem) uchwały antysmogowe zakazujące użytkowania pozaklasowych kotłów i pieców wejdą w życie 1 stycznia 2023 roku, a więc za 402 dni. PAS podkreśla, że mieszkańcy w znacznej części regionu wciąż zbyt wolno podejmują decyzję o tej niezbędnej inwestycji. To niezrozumiałe, zważywszy, że i tak będą musieli się podporządkować przepisom, a więc wymienić kocioł, a dziś można to zrobić przy ogromnym wsparciu państwa lub gmin – bez narażania się na płacenie wysokich kar.

Mieszkańcy Małopolski walczą ze smogiem: coraz więcej odnawialnych źródeł energii

W samym tylko październiku mieszkańcy Małopolski złożyli 2 467 wniosków o dofinansowanie w ramach Czystego Powietrza – o 100 więcej niż we wrześniu i o prawie 900 więcej niż w sierpniu (mieszkańcy Śląska złożyli w październiku 3 350 wniosków, a Mazowsza – 1 759; w całym kraju wniosków było 17 706). Wśród części Małopolan pojawiły się przy tym głosy zwątpienia: „Czy warto wymienić kocioł z węglowego na gazowy, skoro gaz drożeje?”. Te wątpliwości zostały szybko rozwiane: węgiel zdrożał bardziej niż gaz. Na południu i wschodzie Małopolski za tonę przyzwoitego opału trzeba zapłacić nawet 1600 zł. To dwa razy więcej niż w poprzednim sezonie grzewczym. Koszty ogrzewania gazem wzrosły na razie o ok. 15 proc.

Wśród montujących nowe źródła ciepła największym wzięciem cieszą się wciąż kondensacyjne kotły gazowe, natomiast największą dynamikę wzrostu zanotowały powietrzne pompy ciepła – instaluje się ich już w Polsce niemal tyle, co kotłów na biomasę (w samej Małopolsce – zdecydowanie więcej). Co piąte nowe urządzenie grzewcze to pompa ciepła skorelowana z fotowoltaiką jako źródłem prądu.

Zestawienia Małopolskiej Ligi Antysmogowej pokazują aktywność mieszkańców w programie Czyste Powietrze: liczba wniosków złożonych w każdej gminie dzielona jest przez liczbę budynków jednorodzinnych. Dane publikowane są co kwartał.

od 7 lat
Wideo

Kalendarz siewu kwiatów

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto