Nowy Sącz. Kości średniowiecznego psa mogą namieszać w historii miasta. Archeolodzy znaleźli ślady drewnianej osady pod sądeckim zamkiem

FLESZ - Ile w tym roku wydamy na święta? Jak zamierzamy je spędzić?

Zamek Królewski w Nowym Sączu wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego w połowie XIV wieku to jedna z wizytówek miasta, ale czy turystyczna atrakcja? W przeszłości zamek posiadał dwie baszty narożne, wieżę, budynek mieszkalny i przedzamcze. Niestety w 1945 roku wysadzili go partyzanci pod dowództwem Tadeusza Dymela, bo w twierdzy znajdował się skład z niemiecką amunicją. Dziś z dawnej budowli zachowały się resztki murów obwodowych oraz zrekonstruowana Baszta Kowalska. Obecnie na terenie ruin zamku znajduje się park miejski z siłownią pod chmurką, a pod Basztą kwiatowy zegar i do niedawna figura sikającego rycerzyka.

W 2019 roku powrócił pomysł (wcześniej kilka razy dyskutowano na ten temat podczas rożnych kampanii wyborczych) odbudowania zamku. Miasto dysponuje dokładnym schematem budowli z 1777 roku. Stąd już w 2020 roku przy ruinach zamku królewskiego w Nowym Sączu ruszyły prace archeologiczne. Są wymogiem konserwatora zabytków koniecznym do tego, aby przystąpić do prac związanych z odbudową zamku.

- Dzięki tym badaniom jesteśmy też w stanie otrzymać dodatkową wiedzę architektoniczną, jak w przeszłości ten obiekt wyglądał - zaznacza Jarosław Suwała, prezes SARR w Nowym Sączu.

Prowadzony tej jesieni trzeci etap prac archeologicznych pod kierownictwem Bartłomieja Urbańskiego może zakończyć się sensacyjnym odkryciem i dowodem na to, że na zamkowym wzgórzu nim stanął kamienny zamek istniała drewniano-ziemista osada i mogło w tym miejscu znajdować się centrum administracyjno-wojskowe czasów wczesnych Piastów. Na razie zebrane wykopaliska powędrowały do laboratorium, aby dokładnie ocenić ich wiek i pochodzenie.

- Jeśli potwierdza się nasze przypuszczenia, a w dalszym etapie badań natrafimy na kolejne elementy osady, to będzie wynikało, że na wzgórzu zamkowym była kasztelania z czasów pierwszych Piastów – dodaje Suwała.
Na co ciekawego udało się natrafić sądeckim archeologom? To wspomniane już ślady konstrukcji drewnianych, mogących być reliktami czasów przed lokacją miasta pod koniec XIII wieku. Są również fragmenty białej ceramiki.

- Mamy dużo materiałów drzewnych i kości, które zostaną poddane badaniu metodą C14 i wówczas określimy ich dokładne powstanie – zaznacza Bartłomiej Urbański. Archeolodzy znaleźli zarówno kości zwierząt, jakie spożywane były przez „pierwszych sądeczan”, jak i kości psa. Te zwierzęta najczęściej były chowane na tzw. podwalinie.

Zdaniem Jarosława Suwały istnienie ziemno-drzewnej osady (średniowiecznego grodziska) z czasów pierwszych Piastów mogło mieć wpływ na kształt i rozmieszczenie elementów późniejszego kamiennego zamku. Sądecka Agencja Rozwoju Regionalnego zapowiada, że w lutym przedstawi wstępną koncepcję odbudowy zamku.