Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Nowy Sącz. Moneta znaleziona podczas prac wykopaliskowych na sądeckim zamku pochodzi z przełomu XIII i XIV wieku

OPRAC.:
Janusz Bobrek
Janusz Bobrek
W maju 2022 roku, podczas wykopalisk na terenie Zamku Królewskiego w Nowym Sączu, zespołowi archeologów Sądeckiej Agencji Rozwoju Regionalnego udało się odnaleźć srebrną monetę, której początkowo nikt nie mógł zidentyfikować. Szczegóły znaleziska przybliża prezes SARR Jarosław Suwała.

„Dzięki pośrednictwu prof. Borysa Paszkiewicza monetę rozpoznał dr Csaba Toth z Węgierskiego Muzeum Narodowego, który ustalił, że pochodzi ona z przełomu XIII – XIV wieku i została wybita przez palatyna Królestwa Węgier, Amadeusza Aba. Był to wybitny możnowładca węgierski, pochodzący z na poły królewskiego rodu Abów, do którego należał Samuel Aba, król Węgier z XI w. Sam Amadeusz (Amadej, Omode) od 1288 roku pełnił urząd platyna Węgier, będąc drugą osobą w państwie, a po wygaśnięciu dynastii Arpadów w 1301 roku stał się niemal udzielnym księciem we wschodniej części dzisiejszej Słowacji, graniczącej z Polską.

Archeolodzy, którzy pracują na sądeckim wzgórzu zamkowym dokonują kolejnych odkryć. Znajdują przedmioty, które mogą namieszać w historii miasta, jaką znaliśmy dotychczas

Nowy Sącz. Na wzgórzu zamkowym znaleziono kolejne skarby. Rz...

Moneta przedstawia tarczę z belką z trzema kulami, nad nią głowę orła (herb Amadeja) oraz napis w otoku: MONETA OMO[dei], a na drugiej stronie znajduje się korona królewska zwieńczona lilią z głowami dwóch wilków po bokach (zapewne symbol pochodzenia Abów i Arpadów od wodza Hunów, Atyli, a przez niego od mitycznej wilczycy Aseny).
W tym miejscu rodzi się pytanie, skąd wzięła się moneta takiej osobistości w Nowym Sączu na początku XIV wieku? Odpowiedzi udziela Jan Długosz, który w swoich Rocznikach podał, że w 1304 roku u Amadej Aby korzystał z gościny książę Władysław Łokietek. Znajdował się tam na wygnaniu przez króla Polski, Wacława II, skądinąd założyciela Nowego Sącza. W tym roku Wacław był uwikłany w wojnę z Węgrami i z tego skorzystał Łokietek, który wyruszył ze swoimi najwierniejszymi sługami i rycerzami Amadeja odzyskać utracone dziedzictwo w Polsce. Jak się później okazało, w ten sposób rozpoczęło się dzieło zjednoczenia Królestwa Polski z rozbicia dzielnicowego.
Główna droga z Węgier do Polski wiodła wtedy przez Nowy Sącz i można przyjąć, że moneta z mennicy Amadeja wypadła jednemu z jego rycerzy na Zamku Sądeckim, w którym się zatrzymali z Łokietkiem podczas przemarszu w 1304 roku. Zatem, ta moneta byłaby świadkiem rozpoczęcia procesu Zjednoczenia Polski przy udziale braci Węgrów, a pierwszym miastem uwolnionym spod panowania czeskiego byłby Nowy Sącz.

Drugim ważnym świadectwem tej monety jest potwierdzenie kroniki Jana Długosza na temat pobytu Łokietka u Amadeja, tym bardziej ważne, że nie zachowały się żadne inne wiadomości o tym, gdzie był i co robił Łokietek na wygnaniu między 1300 a 1304 rokiem.

Wreszcie, trzecią, niezwykle istotną informacją, tym razem dla dziejów miasta Nowego Sącz jest, że w 1304 roku Zamek Sądecki już istniał, a to oznacza, że zbudował go król Wacław II, choć do tej pory uczono w sądeckich szkołach, że został zbudowany przez Kazimierza Wielkiego”.

Jarosław Suwała
Prezes Sądeckiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nowysacz.naszemiasto.pl Nasze Miasto