Powstanie styczniowe zakończy Dawną Synagogę

Chyba każdy zna powiedzenie, że obraz jest więcej wart niż tysiące słów. O tej prawdzie wiedzieli również publicyści XIX wieku, którzy za pomocą obrazów przekazywali swoją relację z ważnych wydarzeń, o których teraz możemy przeczytać w podręczniku do historii.

Dzięki wystawie w Galerii Dawna Synagoga możemy podziwiać ponad dwieście oryginalnych rycin - obrazów na temat powstania styczniowego w XIX-wiecznej, zagranicznej prasie. Militarna klęska w walce przeciwko Rosji zakończona zsyłkami tysięcy Polaków na Syberię to temat, który poruszył ówczesną prasę.

Żmudna praca zbieracza
Kolekcja Krzysztofa Kura powstawała przez kilka lat. W poszukiwania rycin i drzeworytów zaangażowali się antykwariusze z Polski i zagranicy m.in. Francji, Niemiec, Grecji, Wielkiej Brytanii i USA. Rok po roku kolekcja powiększała się o kolejne roczniki tygodników ilustrowanych, które ukazywały się w Europie i Stanach Zjednoczonych w latach 1861-1868. Wszystkie grafiki poświęcone są Polsce i burzliwym wydarzeniom rozgrywającym się na naszych ziemiach, a także europejskiej dyplomacji, która usiłowała rozwiązać tzw. sprawę polską. Niektóre z nich opatrzone są również artykułami.

Satyra i bohaterstwo
Oglądać tu możemy zbiór satyrycznych miniatur poświęconych Polsce "En Pologne par CHAM" stworzonych przez znakomitego satyryka tamtego okresu o pseudonimie Cham. Na wystawie znaleźć można również ilustracje, które towarzyszyły doniesieniom z powstańczej Polski, a były publikowane w prasie angielskiej, niemieckiej, szwedzkiej, włoskiej, nawet amerykańskiej. Istotnym elementem wystawy są portety uczestników, bohaterów powstania styczniowego. Są tu przywódcy powstania, ale również szeregowi żołnierze, którzy prawdopodobnie nie przeszliby do historii, gdyby nie ówczesne gazety, które o nich napisały.

Fotografia z klocka
Jak zaznacza Krzysztof Kura drzeworyty, które znajdowały się wówczas w czasopismach pełniły taką samą rolę, jaką pełni dzisiejsza fotografia prasowa. Tylko, że zrobienie obrazu i powielenie go w wielotysięcznym nakładzie nie było rzeczą tak prostą jak dzisiejsze utrwalanie zdarzeń na zdjęciach. Konieczne było wykonanie drewniej matrycy, z której odbijało się ilustracje w tekście. Redakcje z różnych krajów wykorzystywały często te same matryce.

Wystawa na pożegnanie
"Powstanie styczniowe w zagranicznej prasie" to ostatnia wystawa prezentowana w Galerii Dawna Synagoga. Do końca lipca dyrekcja muzeum musi oddać klucze do zajmowanego od lat 70. budynku prawowitemu właścicielowi - gminie żydowskiej. Ekspozycję można oglądać w Galerii Dawna Synagoga przy ulicy Berka Joselewicza w Nowym Sączu do 31 lipca.