Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Uwaga, fałszywy oscypek z okolic Nowego Targu na Allegro. Krakowska inspekcja ostrzega: to zwykły serek. Obok owcy nawet nie leżał

Zbigniew Bartuś
Zbigniew Bartuś
Prawdziwy oscypek waży od 60 do 80 dag, ma rozmiar od 17 do 23 cm, maksymalna zawartość domieszki mleka krów rasy czerwonej wynosi w nim 40 proc. Może być wyrabiany od maja do września wyłącznie na zgłoszonym do Unii Europejskiej obszarze. Wyroby nie spełniające któregoś z tych warunków nie mają prawa używać chronionej nazwy "oscypek", ani "typu oscypek".
Prawdziwy oscypek waży od 60 do 80 dag, ma rozmiar od 17 do 23 cm, maksymalna zawartość domieszki mleka krów rasy czerwonej wynosi w nim 40 proc. Może być wyrabiany od maja do września wyłącznie na zgłoszonym do Unii Europejskiej obszarze. Wyroby nie spełniające któregoś z tych warunków nie mają prawa używać chronionej nazwy "oscypek", ani "typu oscypek". Aneta Zurek / Polska Press
Krakowscy inspektorzy sprawdzili 11 serków z okolic Nowego Targu sprzedawanych jako „oscypki” na portalu Allegro. Okazało się, że aż 10 z nich nie ma nic wspólnego z oscypkiem, czyli tradycyjnym regionalnym twardym serem wędzonym przygotowywanym z mleka owczego, chronionym od trzynastu lat przez prawo unijne. Są to wyroby produkowane wyłącznie z mleka krowiego i nie przypominają wyglądem oscypka oraz nie spełniają wymagań specyfikacji dla produktu posiadającego zastrzeżoną nazwę „oscypek”. Inspekcja zakazała sprzedawcom używania tej nazwy i ukarała ich grzywnami o łącznej wartości ponad 10 tys. zł.

Oscypek jest drugim (po bryndzy podhalańskiej) polskim produktem regionalnym chronionym przez prawo unijne (od lutego 2008). Oznacza to, że producenci i sprzedawcy tego sera muszą spełnić wszystkie warunki zapisane w zgłoszonej do UE specyfikacji – w przeciwnym razie nie wolno im nazwać wyrobu oscypkiem. Zapobiega to kopiowaniu produktu przez osoby niepowołane. Za łamanie tych przepisów grożą słone kary.

W specyfikacji oscypka zapisano m.in., że maksymalna zawartość domieszki mleka krów rasy czerwonej może wynosić 40 proc. (czyli w żadnym razie nie może to być wyrób wyłącznie z mleka krowiego, jak te oferowane na Allegro). Pojedynczy oscypek powinien ważyć od 60 do 80 dag i mierzyć od 17 do 23 cm. Specyfikacja zawiera także wykaż gmin, w których ten ser może być produkowany, a także określa czas dozwolonej produkcji: od maja do września. Z kolei sprzedaż może się odbywać tylko do końca października. Tymczasem kontrolerzy małopolskiego Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Krakowie (WIJHARS) w minutę znaleźli oferty sprzedaży rzekomych „oscypków” w pierwszym kwartale 2021 roku. I postanowili przyjrzeć się bliżej tym produktom.

Nie wolno pisać „scypek”, ani „typu oscypek”. To tak, jak by na musującym jabolu napisać „typu champagne”.

W czasie kontroli trwających od stycznia do kwietnia 2021 r. sprawdzili produkty sprzedawane na Allegro przez 11 firm zlokalizowanych w okolicach Nowego Targu. Sery były oferowane pod nazwami: „OSCYPEK GÓRSKI GRILLOWY”, „OSCYPEK SER GÓRSKI GAŁKA WĘDZONA”, „OSCYPEK GAŁKA BIAŁA NIEWĘDZONA MAŚLANA”, OSCYPEK KOLBA WĘDZONA”, „SEREK OSCYPEK MAŁY”, SEREK OSCYPEK ŚREDNI GOŁKA BECZUŁKA REDYKOŁKA”, „SEREK WĘDZONY GAŁKA 170G TYPU OSCYPEK”, Ser Góralski typu OSCYPEK”, „OSCYPEK GRATIS Górski Wędzony DUŻY”, ,,Ser typu oscypek gałka wędzona”, ,,Serki typu oscypki małe wędzone 10 szt.”, „SER GÓRALSKI WALEC typu OSCYPEK Wędzony Oscypki”, „SER GÓRALSKI typu OSCYPEK 300g Wędzony”, „SER GÓRALSKI Kara typu OSCYPEK Wędzony”, „SER GÓRSKI typu OSCYPEK 300g BIAŁY DUŻY Góralski”, „SER GÓRALSKI Kolba typu OSCYPEK Wędzony”, ,,Gałka wędzona średnia – oscypek”, ,,Gałka biała naturalna - oscypek”.

- Ustaliliśmy, że w dziesięciu przypadkach oferowano wyroby produkowane wyłącznie z mleka krowiego. Miały one kształt typowy dla serów o nazwie „gołka” lub „redykołka” w przypadku serków małych. Te produkty nie przypominały wyglądem oscypka oraz nie spełniały wymagań specyfikacji dla produktu posiadającego zastrzeżoną nazwę „oscypek”, będącą nazwą zarejestrowaną jako chroniona nazwa pochodzenia (CHNP). Abstrahuję już od tego, że zgodnie ze specyfikacją osypka określoną w Rozporządzeniu Rady (UE) nr 510/2006 produkt ten wytwarzany jest wyłącznie w okresie od maja do września, a tu był oferowany zimą i wiosną

– opisuje Ryszard Mróz, szef małopolskiego WIJHARS.

W wyniku kontroli inspektorzy zakwestionowali również brak podania w treści ogłoszeń na portalu Allegro informacji dotyczących: nazwy opisowej, wykazu składników, informacji o alergenach, informacji o nazwie lub firmie i adresie podmiotu odpowiedzialnego za przekazywanie informacji na temat żywności, informacji o warunkach przechowywania, które zgodnie z przepisami obowiązującymi przy sprzedaży na odległość muszą być dostępne przed ostatecznym dokonaniem zakupu.

Pozostałe nieprawidłowości w opisach ofert na portalu „Allegro” polegały na:

  • nie wyróżnieniu składnika (mleka) powodującego alergię lub reakcję nietolerancji,
  • podaniu informacji o ilości nominalnej poprzedzając określeniami: „około”, „ok.”
  • oraz przedziału masy „30-35g”, zamiast podania ww. informacji w sposób precyzyjny,
  • poprzedzeniu ilości nominalnej określeniem „Waga”, zamiast „masa netto” lub „zawartość netto”,
  • umieszczeniu deklaracji sprzedawcy ,,Produkt nie zawiera: antyzbrylaczy, barwników, cukru, drożdży, glutenu, GMO, jajek, konserwantów, oleju palmowego, orzechów, pestek pszenicy, soi, tłuszczy trans (utwardzonych)” sugerującą, że przedmiotowy produkt wyróżnia się na tle podobnych produktów szczególnymi właściwościami, podczas gdy w rzeczywistości wszystkie podobne środki spożywcze nie zawierają takich składników jak: antyzbrylacze, cukier, drożdże, jajka, soja, gluten, pszenica oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami do produkcji wyrobów mlecznych nie można stosować składników takich jak olej palmowy, tłuszcze trans (utwardzone).

Kary, zakazy, zalecenia

W związku ze stwierdzeniem tych wszystkich nieprawidłowości WIJHARS zastosował sankcje:

  • 9 decyzji administracyjnych wymierzających kontrolowanym podmiotom kary pieniężne w łącznej kwocie 10300 zł za wprowadzanie do obrotu zafałszowanych artykułów rolno-spożywczych,
  • wszczęto 3 postępowania w sprawie wymierzenia kontrolowanym podmiotom kary pieniężnej za wprowadzanie do obrotu zafałszowanych artykułów rolno-spożywczych,
  • wszczęto 1 postępowanie w sprawie wymierzenia kary pieniężnej jednemu podmiotowi
  • z uwagi na ponowne wprowadzenie do obrotu handlowego artykułu rolno-spożywczego zafałszowanego, tego samego rodzaju ze względu na tę samą wadę (nieprawidłowości przy wprowadzaniu do obrotu serów z Chronioną Nazwą Pochodzenia).

Dodatkowo sprzedający na Allegro otrzymali od inspektoratu zalecenia pokontrolne dotyczące między innymi:

  • usunięcia określeń „oscypek”, „typu oscypek” w nazwach produktów nie spełniających wymagań specyfikacji na podstawie której nazwa „Oscypek” (ChNP) została zarejestrowania w rejestrze nazw chronionych,
  • umieszczanie w opisach produktów oferowanych za pośrednictwem portalu Allegro wszystkich wymaganych informacji,
  • wyróżnienie składników powodujących alergie lub reakcję nietolerancji, tj. mleka krowiego w wykazie składników podanym na stronie internetowej Allegro,
  • stosowanie właściwych określeń i wielkości cyfr i liter przy podawaniu ilości nominalnej środka spożywczego,
  • umieszczania prawidłowych oznaczeń na etykietach kwestionowanych produktów zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Czym jest oscypek, gdzie można go wytwarzać, jak i kiedy

Od 14. lutego 2008 oscypki są drugim - po bryndzy podhalańskiej - polskim produktem regionalnym chronionym przez prawo unijne; uzyskały wówczas status Chronionej Nazwy Pochodzenia (PDO). Podczas rejestracji jednoznacznie określone zostały parametry oscypka (m.in. maksymalna zawartość domieszki mleka krów rasy czerwonej – 40 proc., waga od 60 do 80 dag, rozmiar od 17 do 23 cm), a także okres wytwarzania (od maja do września). Wyliczono także gminy, w których oscypek może być produkowany:

Na Śląsku:

  • w powiecie cieszyńskim: Istebna
  • w powiecie żywieckim: Milówka, Węgierska Górka, Rajcza, Jeleśnia, Koszarawa i Ujsoły.

W Małopolsce:

  • w całym powiecie nowotarskim
  • w całym powiecie tatrzańskim
  • w powiecie suskim: gminy Zawoja i Bystra-Sidzina
  • w powiecie limanowskim: gmina Niedźwiedź i część gminy Kamienica oraz sołectwa w gminie Mszana Dolna, Raba Niżna, Olszówka, Lubomierz, Łostówka i Łętowe,
  • w powiecie nowosądeckim: gminy Piwniczna, Muszyna i Krynica-Zdrój.

Ze względu na powszechną dotąd praktykę sprzedawania gołki pod nazwą oscypek, wielu sprzedawców zdecydowało się zmienić nazwę sprzedawanego wyrobu na „scypek”, co jest sprzeczne z prawem i również ścigane przez inspekcję (wprowadza konsumentów w błąd).

Miejscowości, które uczestniczą w tzw. szlaku oscypkowym:

  • Zubrzyca Górna
  • Zawoja
  • Nowy Targ
  • Kraków
  • Leśnica
  • Szaflary
  • Biały Dunajec
  • Poronin
  • Zakopane
  • Kościelisko
  • Bukowina Tatrzańska
  • Białka Tatrzańska
  • Hala Wojkowa
  • Wierchomla
  • Łapsze Niżne
  • Czorsztyn
  • Konina
  • Nowy Sącz
  • Jaworki
  • Stary Sącz
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto