Wola Krogulecka. Przydrożna kapliczka wróciła na swoje miejsce. W renowację zaangażowała się lokalna społeczność [ZDJĘCIA]

FLESZ - Polacy smakoszami czekolady

Ocaleniem od zapomnienia przydrożnej kapliczki zajęło się Towarzystwo Historyczne Miłośników Barcic – "Barcice wczoraj i dziś” na czele z Tomaszem Koszkulem - historykiem, prezesem stowarzyszenia oraz sołtysem Barcic. Wielokrotnie mijał niszczejący zabytek i ze smutkiem obserwował, jak jego stan z roku na rok jest coraz gorszy. Farba popękała, ale pojawiły się również ubytki wymagające nadbudowania. Postanowił więc go ocalić.

- Ta kapliczka już się sypała. To był ostatni moment, żeby ją uratować, zwłaszcza figurki. Jest to typowa szafkowa kapliczka z drugiej połowy XIX wieku. Ludzie mówią, że była tam od zawsze, a rodzina, która ją zafundowała nie żyje. Mamy o tym zabytku szczątkowe informacje, ale na pierwszy rzut oka widać, że wykonał ją artysta, który miał o tym pojęcie - mówi w rozmowie z „Gazetą Krakowską” Koszkul.

Po konsultacjach z sołtysem Woli Kroguleckiej podjęto decyzję, że kapliczka zostanie odnowiona. Renowacją zajmuje się lokalna artystka Maria Buchman z Facimiecha, która ma już na swoim koncie kilka takich prac. Zabytek został zdemontowany początkiem lutego i oddany w ręce specjalistki. Prace właśnie się zakończyły.

- Stupięćdziesięcioletnie figury Jezusa, Matki Boskiej Bolesnej, św. Katarzyny oraz św. Antoniego odzyskały dawny blask. Udało się też odrestaurować elementy szafki. Cześć elementów musiała zostać wymieniona. Takich zabytków nie powinno się zostawiać, bo to są cenne pamiątki. Naszym zadaniem jest utrzymanie pamięci - przyznaje Koszkul.

Aby pokryć koszty przedsięwzięcia w sieci odbywała się też zbiórka funduszy. Łącznie udało się zebrać prawie 5 tysięcy złotych. Włączyli się w nią mieszkańcy miejscowości, którzy na profilu w mediach społecznościowych THMB na bierząco mogli obserwować postępy prac. Wspólnie udało się im ocalić od zapomnienia ważną dla lokalnej społeczności pamiątkę.

- To by się nie wydarzyło, gdyby mieszkańcy nie zaangażowali się w tę akcję. Każdy mógł dołożyć swoją cegiełkę. To pokazuje, że wspólnymi siłami można wiele zdziałać. Wiem, że ci ludzie są zżyci ze swoimi lokalnymi symbolami - zaznacza sołtys Barcic.

Zgodnie z planem po zakończeniu prac renowacyjnych kapliczka wróciła na swoje miejsce. Jej montowaniu towarzyszyli mieszkańcy oraz sołtys Woli Kroguleckiej, który od początku wspierał akcję.

- To bardzo cenna inicjatywa. Przydrożne kapliczki są wizualną oznaką naszego przywiązania do wiary katolickiej. To też nasze świadectwo dla przyszłych pokoleń - przyznaje Piotr Kantor.

Mimo, iż renowacja kapliczki się zakończyła, zbiórka w internecie trwa nadal. W ramach dziesięciu tysięcy, które chce zebrać THMS, odnowione zostaną też kapliczki: szafkowa z Wdżarów i kamienna na postumencie z Zabronia. Te zabytki nadal czekają na nowe życie. Jeśli uda się tego dokonać, będzie to kolejny sukces THMB. Stowarzyszenie zajmuje się bowiem taką działalnością z sukcesami już od trzech lat.

Wcześniej odnowili już kapliczkę ze św. Kingą z Sapieńca, która była w podobnym stanie, co ta z Woli Kroguleckiej. Kapliczka została ufundowana w drugiej połowie XIX wieku przez rodzinę Szczęsnych i znajdowała się na ścianie jednego z domów w Barcicach Sapieńcu, a jedną z trzech figur jest św. Kinga.

- W środku jest postać Chrystusa Zbawiciela Świata, który w lewej ręce trzyma kulę ziemską, a prawą błogosławi. Po jego lewicy stoi św. Kinga, a po prawicy św. Jan Nepomucen, patron szczerej spowiedzi i Pragi. Polichromia została całkowicie zniszczona, a figurki mocno doświadczył czas, przez co posiadały spore ubytki - przypomina prezes stowarzyszenia.

Dzięki wpłatom wielu osób udało się odnowić kapliczkę. Renowacji podjęła się Pracownia Plastyczna i Konserwatorska „ARStec" z Nowego Sącza.

- W Barcicach, Starym Sączu i na Sądecczyźnie nie brakuje ludzi, którym nie są obojętne przydrożne kapliczki, krzyże czy inne pamiątki przeszłości, wymagające odnowy, renowacji czy choćby zabezpieczenia. Nie wszystko zrobią za nas urzędy czy ludzie do tego powołani. Możemy czekać latami, aż ktoś w końcu się „zlituje”, albo wziąć sprawy w swoje ręce – więc jak jest możliwość i nie brakuje chęci to wiele możemy zdziałać wspólnie razem - mówi Koszkul.